Samstag, 22. Dezember 2007
باشگاه فرهنگي ورزشي پرسپوليس
پرسپولیس باشگاهی بود که در سال 1342 بدست علی عبده بنا
شد و درآن رشته های بولینگ، والیبال و بسکتبال فعال بود. عبده از آمریکا به ایران آمده بود و درجامعه ورزشی آمریکا در رشته بوکس صاحب عنوان قهرمانی شده بود عبده مدت ها اندیشه ایجاد تیم فوتبال پرسپولیس را با خود داشت و تیم فوتبالی را نیز ایجاد کرده بود که تیمی ضعیف در رده دوم باشگاههای کشور محسوب میشد و از اعضای محبوب و ماندگاراز آن محمود خوردبین را می توان نام برد.
پس از انحلال شاهین با درایت امیر مسعود برومند و رایزنی های مرحوم دهداری، چند تن از بازیکنان قبلی شاهین در ترکیب تیم دسته دومی پرسپولیس قرار گرفته و ترتیب یک مسابقه با تیم جم آبادان ( که در آن زمان تیم صاحب نامی بود ) را دادند و پس از آن تمامی اعضای شاهین به پرسپولیس پیوستند و محبوبیت شاهین بلند پرواز را به پرسپولیس هدیه نمودند.
پرسپولیس بهار خود را درآغازین روزهای سال 1347 با مربیگری دهداری (کاپیتان پیشین شاهین) و سرپرستی دکتر برومند آغاز کرد. مطابق مقررات این تیم می بایست کار خود را در فوتبال از دسته سوم و یا حداکثر از دسته دوم باشگاه ها شروع کند اما انحلال چند تیم در این زمان باعث گردید تا به جای مسابقات لیگ یکسری مسابقات رده بندی در سطح باشگاههای پایتخت برگزار شود در آن زمان مسابقات 44 تیم به رقابت پرداختد که 4 تیم پرسپولیس ، تاج، عقاب و پاس سرگروه گردیدند.
از آن پس پرسپولیس رسماً وارد مسابقات باشگاهی ایران گردید این تیم در سال 1347 قدرت نمایی کرد و تمام رقیبان را پشت سرگذاشت و به عنوان قهرمان باشگاههای تهران جهت شرکت در مسابقات آسیایی تایلند عازم بانکوک گردید.
در سال 1348 کارخانه ایران ناسیونال با مدیریت خیامی ( از طرفداران تیم شاهین) تازه تاسیس گردیده بود و تیم فوتبال ضعیفی هم داشت ، ( علی پروین هم از جمله بازیکنان این تیم بود) در این زمان( 1348) فکر تبلیغ محصول این شرکت (پیکان) با استفاده از محبوبیت تیم شاهین، خیامی را بر آن داشت تا مذاکراتی با چند تن از شاهینیهای سابق انجام داده و آنان را به تیم پیکان دعوت نماید با رفتن آنها افراد باقی مانده نیز راهی جز پیوستن به ایشان ندیدند لذا تمامی بازیکنان شاهین ( به جز عزیز اصلی ، دروازه بان شاهین) به پیکان مهاجرت کردند و در این سال عنوان قهرمانی باشگاههای ایران را از آن پیکان نمودند و در همین سال پیکان به جای تیم ملی در تورنمنت جام دوستی نیز شرکت کرده و در بین 5 تیم مقام نخست را از آن خود کرد.
لازم به ذکر است که در این زمان پیکان در برابر پرسپولیس با تک گل علی پروین و نیجه یک بر صفر پرسپولیس را شکست داد.
در سال 1350 نخستین لیگ حرفه ای فوتبال ایران با نام تخت جمشید شکل گرفت و پرسپولیس هم تلاش نمود خود را با استانداردهای حرفه ای تطبیق دهد اما بدلیل فقدان زیرساختهای فوتبال حرفه ای در کشرو این ایده بصورت کامل به فرجام نرسید و باشگاه پرسپولیس علاوه بر این نقص بزرگ بتدریج از مکتب فوتبال شاهین هم فاصله گرفت و رابطه خود را با سازندگی و تغذیه از بازیکنان جوان در آموزش و پرورش کم رنگ کرد و در مسیر استفاده کاذب از دسترنج دیگران و آوردن ستاره ها از تیم های دیگر قرارگرفت و هر روز محتاج تر از روز قبل شد و علیرغم برخورداری از طرفداران بیشمار از یک باشگاه به یک تیم تقریباً محلی نزول کرد ازجنبه فرهنگی هم با آرمانهای اولیه خود که از شاهین به آن منتقل شده بود دور شد بگونه ای که این دو قضیه بزرگ همچنان گریبانگیر این نام بزرگ است.
پرسپولیس در غیاب شاهینیها با تصاحب 12 امتیاز در رده یازدهم قرار گرفت حضور در پیکان بیشتراز یک سال به طول نیانجامید و مجدداً بازیکنان در سال 1349 به خانه خود برگشتند و قهرمانی اولین دور لیگ تخت جمشید در سال 1350 را از آن خود کردند پرسپولیس در 5 دوره برگزاری لیگ تخت جمشید، با کسب دو قهرمانی ( لیگ اول و دوم) و سه نائب قهرمانی ، به عنوان پرافتخارترین باشگاه کشور شناخته شد.
با وقوع انقلاب ، این تیم دچار بحران نفرات گردید و بازیکنانش بکلی عوض شدند و تعداد بسیار اندکی از بازیکنان قدیمی باقی ماندند. لیکن برگزاری مسابقات جام اسپندی درسال 1358 و دیگر مسابقات، باعث گردید تا بازیکنان مستعد و جوان کشور نگذارند این باشگاه بلند آوازه از رونق بیفتد.
باشگاه پرسپوليس از سال 1370 با آغاز مجدد لیگ فوتبال ایران تحت عنوان لیگ آزادگان دور جدیدی از فعالیتهای خود را آغاز نمودند و پیوسته علیرغم تغییرات گسترده و متعدد درمدیریت باشگاه توانست موقعیت خود را به عنوان یکی از سه باشگاه برتر کشور و کسب مقامهای نخست، دوم و یا سوم حفظ کند. این باشگاه در سال 1380 با آغاز لیگ حرفه ای فوتبال ایران در میان 14 تیم برترایران قرار گرفت و امسال چهارمین حضورخود را تجربه می کند . دروطول سالهای گذشته باشگاه پرسپولیس در چندین نوبت به عنوان نماینده باشگاههای ایران، درجام باشگاههای آسیا حضور یافت که موفقیت های چشمگیری بدست نیاورد.لازم به ذکر است طبق لیستی که از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا ارائه شده پرسپولیس به عنوان پرطرفدارترین تیم آسیا انتخاب شده است دالیان چین و الهلال عربستان هم درمکان های بعدی قرار گرفته اند.
Freitag, 21. Dezember 2007
Atta Behmanesh: Sportscasterعطا بهمنش
A veteran author and sports commentator, a former manager of national wrestling team, a columnist, a TV and radio personality, a secretary of Sport Ministry, and a sports analyst. Ata Behmanesh is associated with more than 50 years and generations of Iran's sports and sportsmen.
To accomplish what Behmanesh has achieved in both national and international sports scenes takes something more than passion, knowledge and hard work of a lifetime. Today at age of 82, Behmanesh continues to enrich the Iranian sports literature by writing books and articles.
His last published book is a chronicle of Iran in eleven Olympic Games . He also has a program on satelite TV for Iranians around the world & covered the Athens 2004 Olympic Games.
فوتبال ایران در نظام شاهنشاهی
فوتبال در سال های قبل از انقلاب، دلخوشی جوان ها، پیرها، زنان و مردان کشور ما بود. هر دسته و گروهی، تیمی را برگزیده بودند و برای پیروزی آن تیم شادی می کردند. البته در آن سال ها هم گرایشات سیاسی در غالب طرفداری از تیم های فوتبال بروز می کرد و عملاً آنها که مصدق بودند، به نوعی از تیم « شاهین » طرفداری می کردند و حمایت از این تیم نشانی از ملی گرایی داشت وبه هنگام پیروزی تیم ایران بر اسرائیل، این احساسات مجال بروز و ظهور پیدا کرد و مردم شادی ها و پایکوبی ها کردند و به خیابان ها ریختند که هنوز خاطرۀ آن در ذهن چهل ساله های آن زمان وجود دارد
یکی از سمبل های فوتبال داغ آن روزها، چهرۀ دوست داشتنی « محمد بوقی » بود که با تعدادی بوق در جایگاهی که متعلق به تیم محبوبش بود، می نشست و به همراه دیگر هواداران با نواختن بوق های ممتد و توأم با دست افشانی هواداران همان تیم به تشویق بازیکنان می پرداخت و آن وفت که تیم ملی ایران در مسابقه ای شرکت داشت محمد بوقی سنگ تمام می گذاشت و بوق او که گاهی تعدادش از ده تا تجاوز می کرد ولوله ای در استادیوم امجدیه و بعدها صدهزار نفری برپا می کرد و الحق در ایجاد طوفان هیجان تماشاگران و درنتیجه تشویق بازیکنان ایران، سهم ارزنده ای پیدا می کرد.
من که سال ها در خارج از کشور بوده ام و بعنوان تماشاچی اکثر مسابقات فوتبال را تعقیب می کرده ام و انواع و اقسام تشویق هواداران تیم ها را اغلب از نزدیک دیده ام، کمتر به تشویقی از نوع کار محمد بوقی برخورد داشته ام، شاید هم وجود داشته است و من آگاه نبوده ام ولی به هرحال برنامۀ کار او سخت خاطره انگیز و کارساز به نظر می رسید. در تابستان سال 1978، بیست و هشت سال قبل که تیم ملی فوتبال عازم آرژانتین بود، محمد بوقی ماتم گرفته بود که وضع مالی اش به او اجازه نمی دهد که بتواند بلیط هواپیمای تهران بوئیس- آیرس را خریداری کند و فدراسیون فوتبال نیز مجوزی برای دعوت از او نداشت و چون هرچه روزهای حرکت تیم ملی نزدیک تر می شد، غم و افسردگی محمد بوقی افزایش می یافت، سرانجام طرفداران فوتبال همت نشان دادند و پولی جمع کردند و یک بلیط رفت و برگشت برای او خریدند تا بتواند همراه تیم ملی فوتبال رهسپار آرژانتین گردد.
محل بازی های جام جهانی فوتبال در شهر « کوردووا » پانصد کیلومتری پایتخت آرژانتین بود. در آن سال تیم ایران در گروهی قرار داشت که هلند و اسکاتلند و پرو در آن بودند.
تیم ملی فوتبال ایران از هلند دو بر صفر شکست خورد. با اسکاتلند یک بر یک مساوی کرد و چهار بر یک به پرو باخت. با اینکه نتیجۀ این مسابقات درخشان نبود ولی صدای بوق محمد بوقی و شعارهای ایران ایران او تمام تماشاگران را تحت تأثیر قرار داده بود.
Mittwoch, 19. Dezember 2007
ناصر حجازی
نتایج دیدار گذشته تاج-پرسپوليس تا 1357
آريامهر با درخشش ناصر حجازی با برتری تاج همراه شد. جمعه 25 خرداد 1352- ورزشگاه
آريامهر- بازي دوستانه( چهارجانبه جام اتحاد
آريامهر- بازي رفت ليگ تخت جمشيد
آريامهر- بازي برگشت ليگ تخت جمشيد.
آريامهرـ بازي برگشت ليگ تخت جمشيد.
آريامهر- بازي رفت جام سوم تخت جمشيد.
آريامهر آمدند. جمعه 25 مهر 1354-ورزشگاه
آريامهر-دور برگشت جام سوم تخت جمشيد.
آريامهر- بازي برگشت ليگ چهارم تخت جمشيد.
آريامهرتهران- بازي برگشت جام پنجم تخت جمشيد.
تاریخچه باشگاه تاج تهران
تاریخچه باشگاه تاج تهران
در سال 1323 چهار جوان تصمیم گرفتند تا باشگاهی تاسیس نمایند. نام انها میرزایی،نواب،خشایار و جانانپور بود. تصمیم انها در چهارم مهر این سال عملی شد و باشگاه نیز خیابان فردوسی در نظر گرفته شد. علاوه بر انها خاکزاد،گیتی،گریش،کلانی،مهدیون و حسینی نیز دیگر اعضای باشگاه بودند که به دلیل علاقمندیشان به دوچرخه سواری نام باشگاه را ( دوچرخه سواران) نهادند.ابتدا تنها رشته فعال باشگاه دوچرخه سواری بود،اما بعدها رشته های والیبال،پینگ پنگ،بسکتبال،وزنه برداری،کشتی،شنا و فوتبال نیز فعالیت خود را آغاز کرد. طی مذاکراتی که مسئولان باشگاه دوچرخه سواران با علی دانائی فرد مو سس وقت باشگاه تورانجام دادند، موافقت شد که باشگاه تور با نام دوچرخه سواران وارد عرصه رقابت در فوتبال شود.رقابت اصلی در فوتبال کشور تا پیش از سال 1325 بین 3تیم دارایی،شاهین و سرباز بود، اما با ورود تیم دوچرخه سواران که از همان ابتدا با پیراهن آبی وارد میدان شد،مثلث قدرت به مربع شد و قطب چهارم فوتبال نیز شکل گرفت. تیم دوچرخه سواران در سال 1325 و با حضور پرویز عمو اوغلی،گرائیلی،دانائی و سید آقا جلالی در هیئت مدیره تشکیل و روانه رقابتها شد.حاصل کار نایب قهرمانی در سالهای 25 و 26،نایب قهرمانی و قهرمانی جام حذفی در همان سالها بود. در سال 1328 نام باشگاهدوچرخه سواران به تاج تغئیر یافتو در همین سال قهرمان باشگاههای تهران شد.به دلیل اهمیت باشگاه تاج از ردیف بودجه اختصاصی برخوردار شد.رنگ لباس باشگاه نیز پیراهن آبی با آستین سفید، شرت سفید و جوراب سفید بود. علی دانائی فرد برای تقویت این تیم، تیمهای تورج، افسر،دیهیم،کورش و اتم را تاسیس کرد. تاج در سراسر کشور گسترش یافت و در شهرهای اهواز و رشت بیش از دیگر نقاط ایران پایگاه مردمی یافت.
اولین قهرمانی در آسیا
در فروردین سال 1349 و در باشگاه لبریز از تماشاگر امجدیه، تیم های تاج از ایران هاپوئل
اسراييل فینال جام باشگاهای آسیا را برگزار کردند. در این دیدار تیم تاج تا دقیقه 83 یک بر صفر عقب بود که در این دقیقه غلام وفا خواه که به مرد جامها معروف بود، گل تساوی را وارد دروازه حریف کرد و کار به وقت اضافه کشیدکه تیم تاج با گل مسعود معینی مدافع پیش تاخته خود در وقت اضافه قهرمان آسیا شد.
ترکیب تیم تاج که قهرمان آن دوره شد عبارت بود از : ناصر حجازی، علی جباری ،مهدی لواسانی ،جواد ا.. وردی ،کاروحق وردیان ،مسعود معینی ،غلامحسین مظلومی ،عزت جانملکی ،جواد قراب ،اکبر کارگرجم ،علیرضا حاج قاسم ،نصر ا...عبداللهی ،مهدی حاج محمد ،عباس مژدهی ،منصور پورحیدری و مسعود مژدهی یاران کمکی این تیم: غلام وفاخواه از عقاب و محمود خوردبین از پرسپولیس بودند. سرمربی تیم رایکوف از یوگسلاوی بود.
تغییر نام تاج به استقلال و دومین قهرمانی در آسیا
با انقلاب در سال 1357 باشگاه تاج به استقلال تغئیر نام پیدا کرد. استقلال-تاج- در سال 1370 برای دومین بار قهرمان آسیا شد.تاج- استقلال در فینال باشگاه های آسیا توانست تیم لیائولینگ چین را با نتیجه 2 بر 1 شکست دهد و جام را برای دومین بار به خانه بیاورد.در این دوره عبدالصمد مرفاوی آقای گل شد، مجید نامجو مطلق تکنیکی ترین بازیکن، عباس سرخاب بهترین بازیکن و احمدرضا عابدزاده بهترین دروازه بان جام شدند. بازیکنان استقلال در این دوره عبارت بودند از : احمدرضا عابدزاده ،حمیدرضا بابازاده ، شاهرخ بیانی ،شاهین بیانی ،فرشاد فلاحت زاده ،رضا حسن زاده ،مهدی فنونی زاده ،امیر موسوی نیا ،صادق ورمزیار ،رضا نعلچگر ، جعفر مختاری فر ،امیر قلعه نویی ،رضا احدی ،میرشاد ماجدی ،ایمان عالمی ،عبدالصمد مرفاوی ،عباس سرخاب ،عبدالعلی چنگیز ، مسعود غفوریهای اصل ،ناصر عباسی ،مرحوم امیر دولت آبادی ،خسرو پارسا و مجید نامجو مطلق. یاران کمکی این تیم نیز سید غلی افتخاری سید مهدی ابطهی بودند. سرمربی: منصور پورحیدری.
مربیان خارجی از بدو تاسیس
زدراکو رایکوف، ولادمیر جکیج، بونژاک، یوگنی سوکومور خوف،جکیچ دلیچ، لئونید بیلفسکی و رولند کوخ از جمله مربیان خارجی بودند که با تاج کار کردند. در این میان رایکوف بیشترین سابقه حضوررا دارد که به مدت هشت سال مربی استقلال بود و طی این دوره با استقلال قهرمان ایران در سال 49،قهرمان جام میلزهند، دو دوره قهرمانی باشگاهای آسیا و قهرمانی جام اتحاد را در کارنامه خود دارد.
مربیان تاج از آغاز تا کنون
مرحوم علی دانائی فرد،محمود بیاتی،مرحوم رسول مدد نوعی،محمد رنجبر،حشمت مهاجرهنی،پرویز ابو طالب،مجتبی کرد نوری،کمائی،مرحوم جاهد،مصطفی شرکا،حسن حبیبی،حسن عضدی ،رضوی،اصغر شرفی،کامبیز جمالی،محمد صلاحی،منصور پورحیدری،غلامحسین مظلومی،بیژن ذوالفقارنسب،ناصر حجازی،رضانعلچگر،عبداللهی،بهتاش فریبا،اصغرحاجیلو،پرویزمظلومی،حمید ملک احمدی ،منصور رشیدی،جواد زرینچه و امیر قلعه نویی مربیانی بودند که که از بدو تاسیس تا کنون به عنوان سرمربی رهبری تیم را برعهده داشتند.
شایسته ترین ها و اولین های تاریخ 60 ساله باشگاه تاج
گلزنان جام جهانی 1978 آرزانتین:ایرج دانائی فرد و حسین روشن هر دو در تیم استقلال بودند.
اولین گلزن ایرانیدر جام جهانی: ایرج دانائی فرد.
اولین لژیونر:بیوک جدیکار (1336 به تیم ویکتوریا برلین)
اولین مربی:مرحوم علی دانائی فرد از سال 1325 تا سال 1348 به مدت 23 سال
اولین آقای گل آبی پوشان در لیگ: غلامحسین مظلومی در اولین دوره تخت جمشید با 15 گل زده.
اولین کاپیتان: کامبیز جمالی
بازیکن تیم منتخب جهان:ایرج دانایی فرد.
پرافتخارترین مربی:منصور پورحیدری با بیش از 300 مسابقه و افتخار قهرمانی سال 90 باشگاه های آسیا.
بیشترین تعداد حضور: جواد زرینچه با 336 بازی طی 12 سال
کوتاه ترین گل در داربی: علی سامره در ثانیه 37 بازی مقابل پرسپولیس
پرجمعیت ترین بازی آسیا: استقلال ایران-جوبیلوایواتا ژاپن (با حضور 120 هزار تماشاگر در ورزشگاه آزادی فینال جام باشگاه های آسیا در سال 78 )
بهترین بازیکن سال کشور بعد از انقلاب: علیرضا منصوریان1374 (گزینش بهترین بازیکن برای اولین بار مرسوم شد)
جوانترین مربی: امیر قلعه نویی
حشمت مهاجرانی مدیر تیمهای ملی فوتبال ایران شد
حشمت مهاجرانی مدیر تیمهای ملی فوتبال ایران شد پنجشنبه 29 آذر 1386
سرمربی تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی 1978 آرژانتین به عنوان مدیر تیمهای ملی فوتبال کشورمان انتخاب شد.
در پایان نشست امروز کمیته انتقالی فدراسیون فوتبال که در محل سازمان تربیت بدنی برگزار شد، اعضا پس از جمع بندی نظرات پیشنهادی حشمت مهاجرانی را به عنوان مدیر تیمهای ملی فوتبال ایران انتخاب کردند.
مهاجرانی در جام جهانی سال 1978 به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال کشورمان را در این مسابقات هدایت کرد. او که سالها در فوتبال امارات فعالیت کرد و یکی از بنیانگذاران فوتبال نوین در امارات بود پس از سالها به فوتبال ایران و تیمهای ملی بازگشت.
قرار است حشمت مهاجرانی تا روز یکشنبه هفته آینده برنامه های خود در خصوص تیم ملی را به کمیته انتقالی ارائه کند. ضمن اینکه وی موضوع انتخاب دو گزینه نهایی شده برای هدایت تیم ملی فوتبال کشورمان را پیگیری خواهد کرد تا فرد مورد نظر را برای تیم ملی انتخاب کند.
Samstag, 15. Dezember 2007
ششمین دوره - 1354 ، لیگ تخت جمشید
قهرمان: پرسپولیس تهران نایب قهرمان: هما تهران بهترین گلزنان: ناصر نورایی (هما) 18 گل، محمود ابراهیم زاده (ابومسلم مشهد)، ذوالفقار نظام آبادی (نفت آبادان)، علی نیاکانی (ملوان) 11 گل و صفر ایرانپاک (پرسپولیس) 10گل
پرسپولیس(قهرمان):حسین قره خانلو، ابراهیم آشتیانی (کاپیتان)، بیژن ذوالفقار نسب، جواد الله وردی، رضا وطن خواه، علی پروین، ادیبی، ایرج سلیمانی، محمد دستجردی، جهانگیر فتاحی، محمود خوردبین، صفر ایرانپاک، اسماعیل حاج رحیمی پور، محمد دادگان، محمد رضا خلعتبری، محمد زادمهرمربی: بیوک وطن خواه
هما (نایب قهرمان):سجادی، میر فخرایی، توانایی، نایب آقا، غزال، صادقی، عزیزی، مهدی خبیری، خورشیدی، خبیری، علیزاده، نقدی، رمزی، مهدوی، نقوی و صفریمربی: عسگری
جدول رده بندی لیگ تخت جمشید - 1354
1- پرسپولیس تهران
2- هما تهران
3- پاس تهران
4- تاج تهران
5- ابومسلم مشهد
6- دارایی تهران
7- ملوان انزلی
8- نفت آبادان
9- ذوب آهن اصفهان
10- بانک ملی تهران
11- سپاهان اصفهان
12- آرارات تهران
13- نیرو اهواز
14- برق شیراز
15- راه آهن تهران
16- تراکتورسازی تبریز
Mittwoch, 12. Dezember 2007
تاریخچه باشگاه پرسپوليس- The history of Perspolis
شاهين باشگاهي بود که در سال 1321 به دست يک معلم به نام دکتر عباس اکرامي با همکاري و همراهي گروهي از بهترين جوانان کشور که عمدتاً دانشجو بودند ، بنا نهاده شد و مفاخر بزرگي چون اميرمسعود برومند ، امير عراقي ، شکيبي ، فاخري ، انصاري ، دکتر نادر افشار ، مرحوم پرويز دهداري ، حسينعلي کلاني ، جعفر کاشاني ، هميون بهزادي ، حميد شيرزادگان ، و ... تربيت کرده و به جامعه فوتبال يران تقديم نمود .ا
شاهين داراي 402 تيم جوان با 62 شعبه در سطح کشور بود که دکتر اکرامي ين تيم را بر پيه 3 اصل ( اخلاق ، تحصيل و علم و ورزش ) استوار ساخته بود . ا
شاهين در آن روزگار ، تنها دفتري بود در ورزشگاه امجديه ( شيرودي فعلي ) که بازيکنانش براي تعليم در آنجا گرد هم مي آمدند . اين باشگاه بري اولين بار آموزش فوتبال را به صورت کتابي و از روي اصول ، شروع کرد و نخستين جزوه آموزشي را که در بر گيرنده اصول ورزش فوتبال بود ، و با استفاده از منابع جهاني تهيه و تنظيم گشته بود ، جهت يادگيري در اختيار اعضاي خود قرار داد . ا
اين تيم به جهت سيستم و قدرت عجيبي که بازيکنانش در کار حمله داشتند به ندرت اجازه ميداد حريفانش ( حتي بزرگترينشان ) خود را از شکست نجات دهند . ليکن بي درايتي و عدم دور انديشي مديران وقت باشگاه و کج سليقگي و انفعال دستگاه ورزش وقت کشور ، دست به دست هم داد و باعث شد بدليل پاره ي مسائل بعد از بازي ين تيم با تهرانجوان در هفته دهم ( در تاريخ 16/4/1346 ) اين باشگاه منحل گردد . ا
در آن بازي ناظم گنجاپور با وارد کردن سه گل در دقيق 61 ، 68 و 75 به درون دروازه تهران جوان اين افتخار را بدست آورد که تا تمام کننده کتاب پيروزي هاي شاهين براي هميشه باشد . ا
آن روز شاهين در هفته دهم بازي ها با 18 امتياز از 10 ديدار ( در آن زمان باري هر پيروزي 2 امتياز منظور مي شد ) و 19 گل زده و 7 گل خورده در صدر و داريي با 16 امتياز در رديف دوم قرار گرفته بود . ا
اين بازي آخرين بازي شاهين بود در حالي که در ين فصل ، 3 هفته از بازي هي ين تيم مقابل شهرباني ، ديهيم و تاج ( 6 تي ها ! ) باقي مانده بود ، ناگهان با اطلاعيه رسمي سازمان تربيت بدني از تاريخ 20/4/1346 شاهين منحل گرديد . پس از انحلال شاهين ، بازيکنان آن همچنان يکپارچگي خود را حفظ کردند و حدود يک سال محروميت را با ادامه بازي ها و تمرينات خود در زمين هي خاکي ، سپري نمودند . تا اين که باشگاه هاي مطرح آن روز در صدد جذب اين جوانان بي رقيب بر آمدند و از آن جمله باشگاه پاس خواهان کاشاني ، کلاني و هميون بهزادي بود و بعضي از باشگاه هاي ديگر هم بقيه آنان را مدنظر قرار داده بودند لذا شاهيني ها به تکاپو افتادند تا از تفرق و پراکندگي مجموعه خود جلوگيري به عمل آورند ( از آن جمله مرحوم پرويز دهداري را مي توان نام برد ) و بر آن شدند تا اين مجموعه را در باشگاه پرسپوليس گردهم آورند . ا
و اما پرسپوليس ...
پرسپوليس باشگاهي بود که در سال 1342 بدست علي عبده بنا شده بود و در آن رشته هاي بولينگ ، واليبال و بسکتبال فعال بود . عبده از آمريکا به ايران آمده بود و در جامعه ورزشي آمريکا در رشته بوکس صاحب عنوان قهرماني بود ( بابا بوکسور ! ) . عبده مدت ها انديشه ايجاد تيم فوتبال پرسپوليس را با خود داشت و تيم فوتبالي را نيز ايجاد کرده بود که تيمي ضعيف در رده دوم باشگاه هي کشور محسوب مي شد و از اعضاي محبوب و ماندگار آن محمود خوردبين را مي توان نام برد . ا
پس از انحلال شاهين با درايت امير مسعود برومند و رايزني هاي مرحوم دهداري ، چند تن از بازيکنان قبلي شاهين در ترکيب تيم دسته دومي پرسپوليس قرار گرفته و ترتيب يک مسابقه با تيم جم آبادان ( که در آن زمان تيم صاحب نامي بود ) را دادند و پس از آن تمامي اعضي شاهين به پرسپوليس پيوستند و محبوبيت شاهين بلند پرواز را به پرسپوليس هديه نمودند . ا0
پرسپوليس بهار خود را در آغازين روزهي سال 1347 با مربيگري دهداري ( کاپيتان پيشين شاهين ) و سرپرستي دکتر برومند آغاز کرد . مطابق مقررات اين تيم مي بايست کار خود را در فوتبال از دسته سوم و يا حداکثر از دسته دوم باشگاه ها شروع کند . اما انحلال چند تيم در اين زمان باعث گرديد تا به جي مسابقات ليگ يکسري مسابقات رده بندي در سطح باشگاه هاي پايتخت برگزار شود . در آن مسابقات 44 تيم به رقابت پرداختند که 4 تيم پرسپوليس ، تاج ، عقاب و پاس سرگروه گرديدند .
ا
از آن پس پرسپوليس رسماً وارد مسابقات باشگاهي يران گرديد . اين تيم در سال 1347 قدرت نمي کرد و تمام رقيبان را پشت سر گذاشت و به عنوان قهرمان باشگاه هي تهران ، جهت شرکت در در مسابقات آسييي تيلند عازم بانکوک گرديدند . ا
در سال 1348 کارخانه ايران ناسيونال با مديريت خيامي ( از طرفداران تيم شاهين ) تازه تاسيس گرديده بود و تيم فوتبال ضعيفي هم داشت ، ( علي پروين هم از جمله بازيکنان اين تيم بود ) در اين زمان ( 1348 ) فکر تبليغ محصول اين شرکت ( پيکان ) با استفاده از محبوبيت تيم شاهين ، خيامي را بر آن داشت تا مذاکراتي با چند تن از شاهينيي سابق انجام داده و آنان را به تيم پيکان دعوت نمايد . با رفتن آنها افراد باقي مانده نيز راهي جز پيوستن به ايشان نديدند . لذا تمامي بازيکنان شاهين ( به جز عزيز اصلي ، دروازبان شاهين ) به پيکان مهاجرت کردند و در ين سال عنوان قهرماني باشگاه هي ايران را از آن پيکان نمودند و در همين سال پيکان به جاي تيم ملي در تورنمنت جام دوستي نيز شرکت کرده و در بين 5 تيم مقام نخست را از آن خود کردند . ا
لازم به ذکر است که در اين زمان پيکان در برابر پرسپوليس با تک گل علي پروين و با نتيجه يک بر صفر پرسپوليس را شکست داد . ا
پرسپوليس در غياب شاهينيا با تصاحب 12 امتياز در رده يازدهم قرار گرفتند . حضور در پيکان بيشتر از 1 سال به طول نيانجاميد و مجدداً بازيکنان در سال 1349 به خانه خود برگشتند و قهرماني اولين دوره ليگ تخت جمشيد در سال 1350 را از ان خود کردند . پرسپوليس در 5 دوره برگزاري ليگ تخت جمشيد ، با کسب دو قهرماني ( ليگ اول و سوم ) و سه نائب قهرماني ، به عنوان پرافتخارترين باشگاه کشور شناخته شد . ا
با وقوع انقلاب، اين تيم دچار بحران نفرات گرديد و بازيکنانش بکلي عوض شدند و تعداد بسيار اندکي از بازيکنان قديمي باقي ماندند . ليکن برگزاري مسابقات جام اسپندي در سال 1358 و ديگر مسابقات ، باعث گرديد تا بازيکنان مستعد و جوان کشور نگذارند اين باشگاه بلند آوازه از رونق بيفتد . طبق ليستي که از سوي کنفدراسيون فوتبال آسيا ارائه شد ، پرسپوليس به عنوان پرطرفدارترين تيم آسيا انتخاب شد .
The history,Perspolis 6-Taj 0 پرسپوليس 6 تاج 0
دو گل از 6 گل را در نیمه دوم ناصر حجازی دریافت کرد. هیچ دوربین تلویزیونی این مسابقه را پوشش نداده و معدود تصاویر موجود در آرشیو صداو سیما نیز معدوم شده است!
Dienstag, 11. Dezember 2007
Soccer in Iran
The roots of football have been sought in the ancient civilizations of China and South America though not in
ancient Iran, where chogan has been played for thousands of years.
The playing field of chogan with a goal post at each end and its general concept of two rival teams trying to score against each other is no different to that of football.
However what is different is that players in chogan compete on horseback using a special stick to run, pass and shoot the ball, a game that is widely known today as polo.
Soccer in Iran dates back to the early 20th century when early British oil prospectors introduced the game to Bakhtiari tribesman in the south-west of the country.
Its first governing body, now known as the Iran Football Federation, was established in 1920 and joined the Asian football confederation in 1958 and became a member of FIFA in 1945. However, no major national club competitions were held in Iran until the 1970s.
Clubs & Competitions
Clubs actually began to form in Iran in the 1940s and 50s. Teams such as Sarbaz (Soldier), Toofan (Typhoon), Darayi (Wealth) and Kian (Kings) have not appeared in competitions for many years while major old clubs like the populist Shahin (Eagle) and the royalist Taj (Crown) have undergone many changes.
The school of Shahin founded by the late Dr. Abbas Ekrami, stressed the importance of education alongside football and produced some of the most legendary stars of Iranian football. The club was later dissolved due to a bitter rivalry with Taj which in turn had also produced some of the countrys best players.
The Shahin squad then formed Paikan (Arrow) before laying the foundations of Persepolis, renamed Pirouzi (Victory) after the 1979 revolution, but is still called Persepolis by both supporters and the sports press.
Both Shahin and Paikan were revived during the post revolution years while Taj was renamed Esteghlal (Independence).
The close rivalries between Shahin and Taj in the early years, later evolved into Iran's major derby between the reds of Persepolis and the blues of Taj (later Esteghlal), drawing at times about 120,000 fans to the stadium and ranking amongst worlds top derbies.
Other major clubs in Iran that have league championship titles are Pas and Saipa. During the last several years following the launch of Iran's professional league, clubs from outside Tehran like Sepahan from Isfahan and Foolad from the talent rich Khuzestan province have also won Iran's premier league championship title. On the continental front, Taj (1970) and later Esteghlal (1990), Persepolis (1990) and Pas (1992) have all been crowned as the Asian club champions.
The first Takht-e Jamshid Cup, named after the ancient ruins of Persepolis, was held in 1970 and, fittingly, was won by the Tehran club, Persepolis (renamed Pirouzi after 1979). The league was held annually until it had to be abandoned in mid-tournament in 1978 due to the Iranian Revolution.
An eight-year war with Iraq and political upheavals left Iran without major club competitions until 1989 when the Qods League was established. A year later, the Qods League was renamed the Azadegan League after the prisoners of war freed after the conflict with Iraq. The Azadegan League was dominated by teams from Tehran, especially Esteghlal and Pirouzi.
The 2000-2001 season saw the establishment of the Iranian Premier League (IPL), Iran's first professional football league. In the period since its foundation, players salaries have risen and teams from outside Tehran such as Foulad, Sepahan, Zobahan, have shown that they can compete with the best that the capital has to offer.
Iran, with a population of 68 million, now has an estimated 50 million football fans. With an increasingly professional domestic league and a steadily gathering international presence, Iranian football is on an upward curve.
مسابقه های مقدماتی جام جهانی 1978
ملبورن 23/5/1356ایران 1 - استرالیا صفربازیکنان ایران:ناصرحجازی، حسن نظری، نصرالله عبداللهی، حسین کازرانی، آندرانیک اسکندریان، علی پروین (کاپیتان)، حسن نایب آقا، محمد صادقی، ابراهیم قاسمپور (حبیب خبیری)، حسن روشن، غفور جهانی.مربی: حشمت مهاجرانی.گل ایران: حسن روشن.ورزشگاه: المپیک پارک.تماشاگر: 40000 نفر.
پنجمین دوره جام ملت های آسیا - 1972 ، تایلند
دیدار پایانی
1351/2/29
بانکوک
کره جنوبی 1
ایران 2 -
ناصر حجازی، ابراهیم آشتیانی، اکبر کارگرجم، مجید حلوایی، مصطفی عرب (کاپیتان)، علی جباری (مهدی مناجاتی)، پرویز قلیچخانی، جواد قراب، حسین کلانی، غلامحسین مظلومی (صفر ایرانپاک)، همایون بهزادی
بازیکنان ایران:
محمد رنجبر
مربی:
علی جباری، حسین کلانی (وقت اضافی)
گلهای ایران:
ملی بانکوک
ورزشگاه:
15000 نفر
تماشاگر:
چهارمین دوره جام ملت های آسیا - 1968 ، ایران
دیدار پایانی
1347/2/29
تهران
اسراییل 1
ایران 2 -
عزیز اصلی، مهراب شاهرخی، جعفر کاشانی، حسن حبیبی (کاپیتان)، مصطفی عرب، پرویز قلیچخانی، حسین فرزامی، فریبرز اسماعیلی، حسین کلانی، اصغر شرفی (همایون بهزادی)، اکبر افتخاری
بازیکنان ایران:
محمود بیاتی
مربی:
همایون بهزادی، پرویز قلیچخانی
گلهای ایران:
امجدیه
ورزشگاه:
30000 نفر
تماشاگر
فيلم دیدار پایانی جام ملت های آسیا - 1972 ، تایلند ، ایران 2 - کره جنوبی 1
فيلم گل پيروزي تيم ملي ايران جام ملت های آسیا - 1968 ، ایران
ایران 2 -اسراییل 1
Montag, 10. Dezember 2007
پرسپولیس ۰ تاج۱
پرسپولیس ۰ تاج ۱ (تا دقیقه ی ۷۵)
بازیکنان پرسپولیس : وازگن صفریان ، محمد پنجعلی ، محمد دادکان ، ابراهیم طهماسبی ، حسین کاشی نژاد ، حمید درخشان ، علی پروین (کاپیتان) ، محمد مایلی کهن ، علیرضا حیدری (محمود خوردبین) ، جواد حسن زاده (مجید درزی) ، عباس کارگر
مربی : مهراب شاهرخی
بازیکنان تاج : حجت الله خاکسار تهرانی ، رضا فروزانی ، اکبر میثاقیان ، غلامرضا فتح آبادی ، غلامرضا برهان زاده ، شاهین بیانی ، اصغر حاجیلو ، رضا نعلچگر ، شاهرخ بیانی (مجید سلیم پور) ، محمد خضرایی ، سعید مراغه چیان (کاپیتان)
مربی : عباس رضوی
گل پرسپولیس : -
: غلامرضا فتح آبادی (۴۳
داور : هروس باغومیان
ورزشگاه : شیرودی
اخطار : -
اخراج : -
نیمه اول : ۱ - ۰ استقلال
تماشاگر : ۲۵۰۰۰ نفر
football in Iran
The very first match that the Iranian national football team played was on January 1, 1941 away at Afghanistan. The first two decades of international football for Iran was uneventful, but the 60's and 70's was when Iran established itself as one of Asia's top sides. They won the Asian Cup in 1968, 1972 and 1976, the 1974 Asian Games football tournament, qualified for the 1972 and 1976 Olympic Games and most importantly qualified for World Cup 1978 in Argentina.
The Iranian Revolution and the Iran-Iraq War soon occurred and football was downplayed, but the national team has made a comeback in recent years, qualifying for the 1998 Football World Cup and recording their first win ever in World Cup (against the United States) and also qualifying for the 2006 tournament in Germany.
چهارمین دوره - 1352 ، لیگ تخت جمشید
چهارمین دوره - 1352 ، لیگ تخت جمشید
تقسیم بندی: 12 تیم در یکم گروه (رفت وبرگشت)قهرمان: پرسپولیس تهران نایب قهرمان: تاج تهران بهترین گلزنان: غلامحسین مظلومی (تاج تهران) 15 گل، غفور جهانی (ملوان) 13 گل، سیاوش حیدری (ذوب آهن) 10 گل، فریبرز اسماعیلی (عقاب)، حسین کلانی (پرسپولیس )، علی جباری (تاج ) و صفر ایرانپاک (پرسپولیس ) 8 گل
پرسپولیس (قهرمان):هادی طاووسی، بهرام مودت، ابراهیم آشتیانی، مسیح نیا، جعفر کاشانی، محراب شاهرخی، فریدون معینی، علی پروین، ایرج سلیمانی، رضا وطن خواه ، اسماعیل حاج رحیمی پور، صفر ایرانپاک، محمد دستجردی، همایون بهزادی، محمد رضا خلعتبری، حسین قره خانی، حسین بهاریان، داوود میر طوسی، محمود خورد بین، حسین کلانی و ادیبیمربی: آلن راجرزسرپرست: امینیان
تاج (نایب قهرمان):ناصر حجازی، کارو حق وردیان، جواد قراب، کارگر جم، مسعود معینی، سه برادران، پور حیدری، حسن روشن، نوین روزگار، گیوه چی، باغوردانی، اسکندریان، عبداللهی، جان ملکی، رحمانی، نراقی، مسعود مژدهی، پرویز مظلومی، غلامحسین مظلومی، حسن نگارش ، علی جباری و رضا عادلخانیمربی : رازکو رایکوف
جدول رده بندی لیگ تخت جمشید - 1352
تیم ها
ا1- پرسپولیس تهران
2- تاج تهران
3- پاس تهران
4- عقاب تهران
5- ملوان انزلی
6- نفت آبادان
7- راه اهن تهران
8- بانک ملی تهران
9- نورد اهواز
10- ذوب آهن اصفهان
11- برق تهران
12- ماشین سازی تبریز
سعید راد: علی پروین عاشق فیلمهای من بود
الان یکجوری سمبل تماشاگران پرسپولیس به حساب میآیید. توی هر مسابقة تیم، آدم وقتی جایگاه را نگاه کند، سعید راد را میبیند. یادتان میآید چطور پرسپولیسی شدید؟
من قهرمان بولینگ ایران بودم. توی بولینگ عبده تمرین میکردم. حتی سال 48 عضو تیم ملی بولینگ ایران بودم. ما توی بولینگ عبده تمرین میکردیم که از سال 47 راه افتاده بود. آنروزها بازیکنان پرسپولیس، همه از شاهین کوچ کرده بودند به پیکان. مرحوم عبده هم پیکان خرید و اسم پرسپولیس را روی آن گذاشت.
بالاخره ما هم فوتبال را دوست داشتیم و پرسپولیسی شدیم. سومین کارت هواداری پرسپولیس در آن زمان برای من صادر شده.
سال 48 که هنوز شما بازیگر سینما نشده بودید؟
نه، کسی من را نمیشناخت. اگر هم میشناخت، به خاطر این بود که توی مسابقات بولینگ بیروت، من بولینگ باز آمریکایی را برده بودم.
پیش از راه افتادن پرسپولیس، از فوتبال خوشتان میآمد؟
توی دبیرستان، عشق ما فوتبال بود. با احمد نجفی، صبح تا شب فوتبال بازی میکردیم.
همین احمد نجفی که مجری صندلی داغ است؟
آره، الان آرتیست شده. فقط از آرتیستی خندهاش را یاد گرفته. بچة باسوادی بود. دوره ما یکی از بهترین انگلیسیدانهای ایران بود. البته اخلاق بدی هم داشت. همهاش لاف میزد که خرمشهر مال ماست. حالا چند سال بعدش فهمیدیم که انگار راست راستی صاحب خرمشهر بودند. به هر حال با احمد نجفی توی دبیرستان اندیشه که مال ایتالیاییها بود، صبح تا شب فوتبال میزدیم.
با این حساب، شما را باید ورزشکار هم به حساب آورد. هم فوتبال بازی کردهاید، هم عضو تیم ملی بولینگ بودید و هم بیلیارد بازی میکردید.
نه، من اصلا بلد نیستم بیلیارد بازی کنم. بیلیارد را فقط برای بازی تو فیلمها یادم داده بودند. چند وقت پیش که با هوشنگ گلمکانی و رسول صدرعاملی رفته بودیم کیش، بند کرده بودند که سعید برویم بیلیارد. من هم قسم و آیه که بیلیارد بلد نیستم. گلمکانی باور نمیکرد. میگفت یک عمر باور کردم که توی تنگنا واقعا بیلیارد بازی میکردی.
با کدام بازیکنان تیم آنزمان پرسپولیس رفیق بودید؟
صمیمیترین دوستهایم علی پروین و محمود خوردبین و صفر ایرانپاک و اسماعیل حاج رحیمیپور بودند. البته این مال زمانی بود که به پرسپولیس آمده بودند. وقتی این بچهها با حسین کلانی توی شاهین بودند، خودم تماشاچیشان بودم.
چیزی از آن رفاقتها یادتان میآید؟
اولین دوره که تیم به جام جهانی رفت و علی پروین کاپیتان بود، در بازگشت تیم از آرژانتین، مجله دنیای ورزش با پروین مصاحبه کرده بود. توی یک سؤال از پروین پرسیده بودند: شخصیت مورد علاقهات؟ پروین هم جواب داده بود سعید راد. باور نمیکنید، رفتم صدتا از آن مجله خریدم. کیف کرده بودم که پروین اینجوری از من تعریف کرده.
استادیوم هم میرفتید؟
اصلا پیش از اینکه پرسپولیس راه بیفتد، ما خانوادگی شاهینی بودیم و برای تمام مسابقات تیم ملی میرفتیم امجدیه.
آن سالها بلیت امجدیه چقدر بود؟
پشت دروازه دوتومان، رو به روی جایگاه سهتومان. VIP هم پنج تومان میفروختند. قدر یک بلیت سینما بود. آن موقع بلیت سینما هم همین دو سه تومان بود. الان هم بعد از سی سال، بلیت استادیوم و بلیت سینما باهم سربهسر هستند.
تماشاچیها چطور؟ تماشاچیها فرقی با سی سال پیش کردهاند؟
تماشاچی آنسالها مثل فوتبالیستاش بود. حرمتها و غیرتها یکجور دیگری بود. هنوز نفهمیدهام چطور آدمها اینقدر با سیسال پیش فرق کردهاند. یک تحلیل سیاسی اجتماعی میخواهد. کار من نیست که بفهمم چرا اینقدر عوض شدهاند. بیست سالی هم ایران نبودم. شاید برای همین، این قدر برایم عجیب است. الان تماشاچی فوتبال، کاملا عصبی است. دیگر نمیبینیم که تماشاچیها توی استادیوم به آرامش برسند. یکی از انتقاداتی که من به عادل فردوسیپور دارم، این است که تو بیا آن آرامش و شادی را به فوتبال برگردان. کاری نکن که تماشاچیها بازی به بازی عصبیتر باشند.
البته سی سال پیش هم تماشاگران فحش میدادند. شیر سماور مال آن دوره است.
آره، ولی جو استادیومها اینجور نبود.
پس از این که توی سینما بازی کردید هم به استادیوم میرفتید؟
بعد از اینکه تنگنا، صادق کُرده، خداحافظ رفیق و خروس و ملخ را بازی کردم، دیگر همه من را میشناختند. برای همین، وقتی سر بازیهای پرسپولیس میرفتم استادیوم، همة تماشاچیها ذوق میکردند. یک طرف استادیوم فریاد میزدند سعید راد، سمت دیگر جواب میدادند پرسپولیس.
توی آن سالها غیر از شما بازیگر دیگری هم عشق فوتبال بود؟
نه، مگر حالا از بازیگران کسی از فوتبال سرش میشود؟ آن سالها هم اینجور بودند. البته حالا یک تیم هنرمندان راه افتاده تا همه پیراهنش را بپوشند و عکس بگیرند. ولی اگر بروید سر مسابقاتشان، هیچکدام نمیتوانند صدمتر بدوند.
شما میتوانید صدمتر را بدوید؟
الان که میآمدم دفترتان، آسانسور خراب بود. شش طبقه را با پله آمدم بالا. کسی از شما صدای نفس نفسزدن من را شنید؟ من هر روز میروم کوه. زمانی که برای فیلم آقای نادری رفتیم نیویورک، روزی چند ساعت تمرین بوکس میکردم.
حتی از راکی هم قویتر شده بودم. هر روز که میرفتم سالن، میدیدم آلپاچینو و رابرت ردفورد توی سالن تمرین میکنند. من سال 1972 رفتم فستیوال مسکو. آن سال تازه داشتند استادیوم المپیک مسکو را آماده میکردند. با عباس کیارستمی و شهره آغداشلو رفته بودیم. ساعت 6 صبح که از خواب بیدار میشدیم، میدیدیم کرگ داگلاس توی استادیوم میدود. الان بازیگرهای ما بیست و چهار پنج سالههایشان شکم دارند.
آن سالها که با بازیکنان پرسپولیس رفیق بودید، آنها را سر فیلمهای خودتان هم میبردید؟
خودشان میآمدند. حتی دوستانشان را هم میآوردند. پروین پای ثابت فیلمهای من بود.
پروین از چه فیلمی خوشش آمده بود؟
صادق کُرده را خیلی دوست داشت. یادم میآید فیلم که تمام شد، آمد سراغ من و گفت: خوشم اومد همه شونو کشتی! کلا پروین از فیلمهای بزنبزن من خوشش میآمد. طغرل و کمین را دوست داشت. عاشق صحنههای بزن بزن بود.
با تاجیها هم رفاقت داشتید؟
از بین آنها دوست خوبم ناصرخان حجازی بود. آقای مظلومی بود. با تنها استقلالیای هم که عکس گرفتم، حسن روشن بود که رفت روی جلد مجلهها. هیچ استقلالی دیگری توی زندگیاش با من عکس ندارد.
سر دربیها شاکی نمیشدند از اینکه پرسپولیس را تشویق میکردید؟
توی دربیها من چیزی نمیفهمیدم.
شما یکی از آن ده بیست هزار نفری هستید که توی تاریخ فوتبال ایران، بازی ششتایی تاج و پرسپولیس را توی سال 52 تماشا کردید. آن روز توی استادیوم چه خبر بود؟
باور نمیکنید که حسین کلانی و همایون بهزادی با آنها چهکار کردند.
انگار شما تمام دربیها را توی استادیوم تماشا کردهاید.
البته بیست سال ایران نبودم. ولی هر وقت ایران بودم و استقلال و پرسپولیس با هم بازی میکردند، من خودم را میرساندم استادیوم.
سر فیلم دوئل که برای فیلمبرداری رفته بودیم بندر ماهشهر، کاری کردم که آقای درویش دو روز فیلمبرداری را تعطیل کرد تا من برگردم تهران و بازی را از توی استادیوم تماشا کنم. اصلا تا سال 57 تمام بازیهای پرسپولیس را میرفتم استادیوم قرارداد هر فیلمی را که میبستم، تویش قید میکردم که پنجشنبه و جمعه فیلمبرداری تعطیل است. فرقی نمیکرد پرسپولیس توی آزادی بازی داشته باشد یا توی شهرستانها. هر شهری میرفتند، همراه تیم میرفتم.
کدام دربی به شما چسبید؟
همان بازی ششتاییها. لامسب مثل پک اول سیگار بود. بعد از آن بازی، دیگر شکستدادن تاج لذت زیادی نداشت. آن 6 تا گل، ظرفیت همه را بالا برد. اتفاقاً توی آن بازی، همه توقع داشتند که تاج بازی را ببرد. تاج وضعیت بهتری داشت.
توی آن دوره نشریه ورزشی هم میخواندید؟
من اطلاعاتی بودم. آن دوره فقط کیهان ورزشی و دنیای ورزش چاپ میشدند، ولی من فقط دنیای ورزش میخریدم. نه اینکه کیهان ورزشی نخوانم، ولی طرفدار دنیای ورزش بودم.
پیش از آن بازی ششتایی، با کسی کری داشتید؟
نه، نجابت تماشاچیها زیاد بود. اما حالا دیگر ورق برگشته. اگر پرسپولیس ببازد، باید موبایلم را خاموش کنم، آنقدر که زنگ میزنند و کری میخوانند.
هنوز با کدام یک از آن بازیکنان قدیمی رفاقتتان را حفظ کردید؟
محمود خوردبین. علی آقای پروین.
چه حرفهایی میزنید با هم؟
همهاش یادش به خیر است. من یک بار با رضا وطن خواه رفتم استادیوم. فکر کنم بازی با سایپا بود که تیم مساوی کرد. آقا این رضا هی غر زد! پس از مدتها دیدم که یکی با احساس، بازی پرسپولیس را تماشا میکند. الان من مطمئن هستم که اگر پرسپولیس یک بازی را ببازد، علی پروین تا صبح بیدار میماند.
شما هم ورزشگاه میروید غر میزنید؟ سر و صدا میکنید؟
مگر ندیدید افشین پیروانی درباره من چی گفته بود؟ سر یک بازی از بلندگوی ورزشگاه داشتند بازیکنان پرسپولیس را اسم میبردند. من عادت دارم برای تک تک شان بلند میشوم و دست میزنم. بعد از بازی، افشین گفته بود که نمیدانم این سعید راد کی میخواهد آرام بنشیند روی سکو.
از دنیزلی خوشتان میآید؟
آره. دنیزلی مربیای است که خود پروین هم قبولش دارد. من این حرف را از خود پروین شنیدم. علیآقا توی این چیزها خیلی آدم باانصافی است. ببینید، پاس پارسال با همین دنیزلی باید قهرمان لیگ میشد. حالا چند تا بدشانسی هم آوردند و نتوانستند، ولی این دلیل نمیشود که ارزش کار دنیزلی را قبول نکنیم.
از کدام مربیان دیگر خوشتان میآید؟
از قلعهنویی هم خوشم میآید. استیل امیر وقتی کنار زمین میایستد، کاملا حرفهای است. پروین هم که عالی است. نمیگویم دیگران بد هستند. این سلیقه من است.
توی این بیست سالی هم که از ایران دور بودید، فوتبال را دنبال میکردید؟
سر بازی ایران – استرالیا کانادا بودم. توی یک کلوپ جمع شدیم. بالای هزار نفر بودیم. وقتی ایران گل دوم را زد، شهر را ریختیم بههم. کاری کردیم که پلیسهای کانادایی هم طرفدار ایران شده بودند.
انگار سال 1998 بازیهای ایران توی جام جهانی را از ورزشگاه دیدید؟
جام 2006 هم رفتم آلمان. البته از این مسافرتهای خانوادگی بود. تا میآمدند حاضر شوند، نیمه اول مسابقه تمام شده بود. خیلی دوست داشتم تنهایی بروم آلمان و شب و روز توی خیابانها بخوابم.
غیر از مسابقات ایران، رفتید بازی دیگری هم ببینید؟
فینال، بلیت مسابقه را یکی به ما داد، ما هم رفتیم. نمیدانید چه فوتبالی بود! این ایتالیاییها شاهکار کردند.
شما ایتالیایی هستید؟
ایتالیاییام. البته اول برزیل، بعد ایتالیا.
آن صحنهای که زیدان با کله کوبید توی صورت ماتراتزی، حواستان به زمین بود!
من توی استادیوم وقتی فوتبال میبینم، نگاهم را از روی زمین برنمیدارم. آنجا هم همینطور بود. واقعا یک شوی جهانی بود.
حالا طرفدار زیدان بودید یا ماتراتزی؟
من زیدانیام. من جنگندهام. توی آن صحنه باید میزد دماغ و صورت یارو را میآورد پایین. آن جا یک اتفاقاتی افتاد که دیگر خون به مغز زیدان نرسید. آن جا زیدان باخت بازی را. خودش را نتوانست کنترل کند.
بین فوتبالیستهای دیگر دنیا از چه کسی خوشتان میآید؟
رونالدو. کلا آدمهای اکتیو و مدعی را دوست دارم. آدم باید صبور باشد.
الان توی فوتبال ایران از کدام فوتبالیست خوشتان میآید؟
پروین، اگر الان هم بیاید توی زمین، از همه اینها بهتر بازی میکند.
صفر ایرانپاک دیدار خداحافظی
صفر ایرانپاک
داربی بیست و سوم جمعه ۱۳/۴/۱۳۵۹ دیدار خداحافظی صفر ایرانپاک
پرسپولیس ۰ استقلال ۰
بازیکنان پرسپولیس : بهرام مودت (وازگن صفریان) ، جعفر کاشانی (امیر خانی) ، رضا وطنخواه (جواد الله وردی) ، ابراهیم کیان طهماسبی ، حسین کاشی نژاد ، حمید درخشان ، ناصر نورایی، محمود خوردبین (مجید سبزی) ، علیرضا عزیزی (عباس کارگر) ، صفر ایرانپاک (کاپیتان – غلامرضا فتح آبادی) ، مهدی شاهمرادی
مربی : مهراب شاهرخی
بازیکنان تاج : ناصر حجازی ، حسین فرزامی (عبدالعلی چنگیز) ، اکبر کارگر جم (پرویز مظلومی) ، مصطفی مسلمی ، کارو حق وردیان (شاهرخ بیانی) ، شاهین بیانی ، اصغر حاجیلو ، رضا نعلچگر ، علی جباری (کاپیتان – غلامرضا برهان زاده)، ایرج دانایی فرد ، سعید مراغه چیان
مربی : منصور پورحیدری
گل پرسپولیس : -
تاج گل : -
داور : محمد صالحی
ورزشگاه : آزادی
اخطار : -
اخراج : -
نیمه اول : ۰ - ۰ مساوی
تماشاگر : ۳۰۰۰۰ نفر
پرسپوليس، پيکان
بازي بين 2 تيم پرسپوليس و پيکان همواره يک ديدار مهم بوده است. بازيکنان پرسپوليس در سال 48 براساس قراردادي که بين علي عبده مديرعامل پرسپوليس و محمود خيامي مديرعامل کارخانجات ايران ناسيونال و رئيس باشگاه پيکان منعقد شد به اين تيم رفتند اما يک سال بعد به تيم خودشان يعني پرسپوليس برگشتند.قبل از آنکه رويکرد ورزشي اين انتقال را بررسي کنيم بار ديگر پيکان، زمينه هاي پيدايش آن در ايران و زندگينامه محمود خيامي را بار ديگر با هم مرور مي کنيم.
---
محمود خيامي مديرعامل معروف ايران ناسيونال که بعد از انقلاب به ايران خودرو تغيير نام داد، متولد سال 1309 در مشهد است و امروز 77 سال دارد. او که در کشورمان بانک صنعت و معدن را تاسيس کرد، موسس اولين سري زنجيره يي فروشگاه هاي ايراني تحت عنوان «کوروش» 1 و از شرکاي تجاري British roots Group بود.
محمود خيامي در روز 18 آگوست 1962 (تابستان سال 1341) کارخانه ايران ناسيونال را با 10 ميليون تومان سرمايه تاسيس کرد. خانواده او، اعضاي هيات مديره اين کارخانجات معظم بودند. علي اکبر خيامي، احمد خيامي، محمود خيامي، مرضيه خيامي و زهرا سيدي رشتي همسر محمود خيامي که بعدها از او با نام زهرا خيامي نام برده شد در اين مجموعه صاحب راي و تاثيرگذار بودند.
5 سال بعد در روز 23 ارديبهشت 46 از اولين مدل پيکان ايراني، پرده برداري شد. محمود خيامي 6 ماه قبل از مرگ غلامرضا تختي پيکان را به بازار فرستاد و با پلاک شهرباني تهران الف، زندگي تازه يي به صنعت خودروسازي ايران داد.
بين دهه چهل تا اوايل دهه هفتاد شمسي، پيکان رايج ترين اتومبيل خيابان هاي ايران شد. از ابتداي دهه 70 شمسي خودروي پرايد از کارخانجات کياموتورز که در ايران توسط سايپا توليد مي شد رفته رفته جاي پيکان را گرفت. پيکان در سال 2004 ميلادي براي هميشه رسماً به حيات خود -البته در ايران-خاتمه داد.
---
پيکان توليدي در سال 1967 ميلادي، شماي کاملي از اتومبيل هيلمن مدل هاي دهه 60 ميلادي داشت. برادران خيامي که از وابستگان دربار بودند علاقه خودشان به اتومبيل را از گاراژ پدرشان در مشهد به ارث برده بودند.
---
محمود خيامي در سال 1346 باشگاه ورزشي پيکان تهران را رسماً تاسيس کرد. در اولين نسل از تيم پيکان مرداني چون نادر لطيفي، گودرز حبيبي، مرحوم حسين هميشه جوان، علي پروين و... حاضر بودند. پيکان در مسابقات انتخابي فوتبال جام باشگاه هاي تهران، در گروه پرسپوليس بود. آنها با پرسپوليس مساوي کردند و به خاطر تفاضل گل بهتر به مسابقات تهران صعود کردند و پرسپوليس حذف شد اما براي آنکه مسابقات تهران از رونق نيفتد، پرسپوليس را به مسابقات فوتبال باشگاه هاي تهران اضافه کردند.
پرسپوليس در سال 1348، به خاطر علاقه محمود خيامي به فوتبال با مديرعاملش يعني علي عبده پاي ميز مذاکره نشست و براساس قرارداد بين خيامي و عبده مقرر شد که تمام ياران بزرگ پرسپوليس به تيم پيکان بپيوندند. به جز عزيز اصلي و محمود خوردبين، تمام پرسپوليسي ها از هادي طاووسي گرفته تا جعفر کاشاني، برادران وطن خواه، حسين کلاني، محراب شاهرخي، اصغر اديبي، فريدون معيني، ابراهيم آشتياني، کاظم رحيمي، ناظم گنجاپور، حميد جاسميان و... به تيم پيکان رفتند و همبازي علي پروين، هميشه جوان و بالاخره اميرعابديني شدند. براي هدايت پيکان سال 48 يک سرمربي بزرگ انگليسي يعني آلن راجرز به ايران آمد. راجرز که سال 49 به انگلستان برگشت، يک سال بعد براي هدايت دوباره تيم فوتبال پرسپوليس به ايران برگشت.
پيکان در سال 48 روزگار بسيار خوبي را سپري کرد. آنها در اين سال قهرمان مطلق مسابقات فوتبال باشگاه هاي تهران شدند. در مسابقات تهران، پيکان با ضربه پنالتي علي پروين موفق شد تيم فوتبال پرسپوليس را با شکست مواجه کند.پيکاني ها در مسابقات فوتبال باشگاه هاي تهران به عنوان قهرماني رسيدند و بعد از آن به عنوان نماينده ايران در مسابقات فوتبال بين المللي جام دوستي شرکت کردند. بازي هاي آنها در اين عرصه تماشايي و رويايي بود. پيکاني ها در فينال اين دوره از رقابت ها موفق شدند تيم بزرگ و قدرتمند زسکاي مسکو را با حساب 2 - صفر شکست دهند.
در تابستان سال 49 مديريت پيکان با آلن راجرز دچار اختلاف شد. آلن راجرز از هدايت پيکان کنار گذاشته شد و استيوارت ويليامز، هموطن او جانشينش شد. استيوارت ويليامز پيکان را به دور اروپايي برد.در مسابقات دوستانه پيکان در اروپا، تيم خوب ايراني بي بهره از حضور همايون بهزادي، جعفر کاشاني، حسين کلاني و محراب شاهرخي بود که در اعتراض به کناره گيري آلن راجرز از اين تيم کنار رفته و با هماهنگي علي عبده به پرسپوليس برگشته بودند.
آنها براي آنکه پرسپوليس را قوي کنند داريوش مصطفوي را هم مجاب کردند تا از تاج به پرسپوليس برود. پيکاني ها که به ايران برگشتند، بقيه ياران قديمي پرسپوليس به همراه علي پروين به پرسپوليس آمدند و پرونده تيم پيکان براي هميشه بسته شد. در سال 1374 وقتي سايپا به دسته دوم ليگ رفت، پيکان آمادگي خود را براي جايگزيني اعلام کرد اما فقط در سال 1379 بعد از انحلال تيم فوتبال بهمن بود که با پيگيري و اصرار فراوان مهدي دادرس پيکان به جاي اين تيم وارد مسابقات فوتبال دسته اول ليگ ايران شد و حياتي دوباره پيدا کرد.
---
اما باز هم از محمود خيامي بشنويد. وقتي انقلاب پيروز شد و به انگلستان رفت. او در حال حاضر نمايندگي اتومبيل هاي مرسدس بنز آلمان را در انگلستان و ايالات متحده برعهده دارد. در سال 2000 ميلادي او بنياد خيريه خيامي را تاسيس کرد. مردي که روزگاري خانه هاي سازماني پيکان شهر را براي کارکنان ايران ناسيونال ساخت، بعدها يک مهره سياسي و جناحي شد. در آخرين اقدام او در سال 2007 ميلادي، يک ميليون پوند به حزب کارگر انگلستان کمک کرده است.
محمود خيامي 77 ساله و در قيد حيات است اما روزگار پيکان 37 ساله براي هميشه تمام شده و پيکان به موزه هاي تاريخ خودروسازي پيوند خورده است. تنها پيکاني که زنده است و به فعاليتش ادامه مي دهد - البته جدا از خودروهايي که هنوز در خيابان جولان مي دهند- تيم فوتبال پيکان است. آنها که 195 روز قبل پرسپوليس را با نتيجه 4-3 شکست داده اند تلاش دارند آن نتيجه را تکرار کنند هرچند ديگر در سرزمين پيکاني ها اثري از نام محمود خيامي، احمد خيامي، علي عبده، تا لبوت، زهرا سيدي رشتي و حتي علي پروين وجود ندارد.
نام باشگاه : پرسپولیس
موسس باشگاه : علی عبده
تاریخچه باشگاه :
باشگاه پرسپولیس تهران در سال ۱۳۴۳ و توسط علی عبده یکی از سرمایه گذاران تهران و سهامدار شرکت سی. آر . سی تاسیس شد و عمده فعالیت آن در رشته بولینگ بود . در سال ۱۳۴۴ تیم فوتبال باشگاه تاسیس شد . اما در سال ۱۳۴۶ با انحلال شاهین بازیکنان این تیم همگی به پرسپولیس پیوستند و به محبوب ترین تیم کشور تبدیل شدند . در دهه ۵۰ پرسپولیس با آمدن راجز انگلیسی به یکی از هجومی ترین تیمها تبدیل شد و در همین زمان و در مهر ماه ۵۱ عبده فعالیت پرسپولیس را حرفه ای اعلام کرد و ورزشگاه اختصاصی پرسپولیس یعنی ورزشگاه راه آهن فعلی در اکباتان را با نام آپادانا ساختند .
کارنامه مربیان :
تا کنون هشت مربی خارجی و نه مربی داخلی رهبری پرسپولیس را بر عهده داشتند که اسامی آنها به شرح زیر است :
مربیان داخلی: پرویز دهداری- حسین فکری- همایون بهزادی- بیوک وطنخواه- منصور امیر آصفی - محراب شاهرخی- علی پروین - محمد پنجعلی - حمید درخشان
و مربیان خارجی: آلن راجز ( انگلیس) - ایوان کونوف( روسیه)-لادیسلاو بگوویچ(کرواسی) - یورگن گده(آلمان) - استانکو پابلکوویچ(کرواسی) ایوان مت کوویچ- وینگو بگوویچ (کرواسی) - راینر سوبل(آلمان)
رکوردها :
بیشترین بازی : افشین پیروانی - علی پروین (۱۶۰)
برترین گلزن : فرشاد پیوس ( ۵۲ )
بیشترین بازی ملی :دایی ( بیش از ۱۰۰)
بیشترین دروازبانی : عابدزاده ( ۹۱)
بهترین پیروزی خانگی: ۱۰-۱ شاهین بوشهر (سال ۷۳)
بهترین پیروزی خارجی : ۶-۱ ذوب آهن (سال ۷۳)
افتخارات پرسپولیس :
قهرمان جام در جام آسیا ( ۷۱)
قهرمان لیگ(۵۰-۵۲-۵۴-۷۴-۷۵-۷۷-۷۸-۸۰)
قهرمان حذفی(۶۶-۷۰-۷۷)
قهرمان تهران(۶۱-۶۵-۶۶-۶۷-۶۸-۶۹)
قهرمان حذفی تهران( ۵۸-۶۱-۶۶)
قهرمان جام وحدت (۶۰)
قهرمان جام دوستی شارجه (۷۴
چهره محبوب باشگاه پرسپولیس : علی پروین - علی دایی-حسین کلانی -همایون بهزادی
علی عبده حرف های ناگفته
- او در پاسپورت امریکایی به نام آلن مورگان شناخته می شد.2- جواد الله وردی در این مورد می گوید؛ «محمود رشتی سلمانی باشگاه روماتیسم قلبی گرفته بود. علی عبده او را جهت معالجه به انگلستان فرستاد و در انگلستان او را در خانه شخصی خود اسکان داده بود و به بهترین وجه ممکن از او پذیرایی می کرد و محمود، فاصله بین خانه عبده و بیمارستان را با رولزرویس علی عبده طی می کرد.»